การจำแนกชนิดของแมลงวันหัวเขียวที่สำคัญทางนิติกีฏวิทยาในประเทศไทยจากบริเวณ second internal transcribed spacer ของ ribosomal DNA และยีน NADH dehydrogenase subunit 5

Abstract

การระบุชนิดของหนอนแมลงวันได้อย่างถูกต้องสามารถนำมาใช้ในการประมาณเวลาตายได้ แต่การจำแนกชนิดโดยวิธีทางสัณฐานวิทยากระทำได้ยาก การจำแนกชนิดแมลงวันบนพื้นฐานของดีเอ็นเอจึงเป็นทางเลือกหนึ่ง งานวิจัยครั้งนี้ศึกษาลำดับนิวคลีโอไทด์บริเวณ Second internal transcribed spacer (ITS2) ของ ribosomal DNA (rDNA) และบริเวณยีน NADH dehydrogenase subunit 5 (ND5) เพื่อจัดจำแนกสายพันธุ์แมลงวันหัวเขียวที่มีความสำคัญทางนิติเวช และพบได้บ่อยในประเทศไทย ได้แก่ Chrysomya megacephala, Chrysomya bezziana, Chrysomya rufifacies, Chrysomya albiceps, Lucilia cuprina และ Lucilia sericata ด้วยเทคนิค Polymerase Chain Reaction-Restriction Fragment Length Polymorphism (PCR-RFLP) โดยทำการเพิ่มปริมาณดีเอ็นเอด้วยเทคนิคพีซีอาร์บริเวณ ITS2 และ ยีน ND5 ซึ่งบริเวณ ITS2 จะถูกนำมาตัดด้วยเอนไซม์ตัดจำเพาะ DraI ส่วนยีน ND5 จะตัดด้วย VspI ผลการวิเคราะห์ PCR-RFLP สามารถจำแนกความแตกต่างได้ 4 รูปแบบ โดยไม่สามารถจำแนกความแตกต่างของสปีชีส์ที่มีความใกล้ชิดกัน คือ Chrysomya rufifacies กับ Chrysomya albiceps และ Lucilia cuprina กับ Lucilia sericata การวิเคราะห์ลำดับนิวคลีโอไทด์ของแมลงวันหัวเขียวไม่พบความแตกต่างภายในสายพันธุ์อย่างมีนัยสำคัญ จากการวิเคราะห์สายสัมพันธ์ทางวิวัฒนาการด้วยวิธี neighbor-joining แสดงให้เห็นความสัมพันธ์ใกล้ชิดทางสายวิวัฒนาการและผลการศึกษานี้สนับสนุนผลการจำแนกความหลากหลายด้วยเทคนิค PCR-RFLP ดังนั้นวิธีการดังกล่าวสามารถนำมาใช้เป็นเครื่องมือในการจัดจำแนกเพื่อระบุสายพันธุ์แมลงวันหัวเขียวแต่ละชนิดในกรณีที่ลักษณะทางสัณฐานวิทยาไม่สามารถระบุได้อย่างชัดเจน