การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างผลรวมออสทีโอแคลซินและภาวะการดื้อต่ออินซูลินระหว่างการตั้งครรภ์ในประชากรไทย โดยใช้ค่าดัชนีชี้วัดภาวะดื้ออินซูลิน

Abstract

การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างผลรวมออสทีโอแคลซิน และ ภาวะดื้อต่ออินซูลินระหว่างการตั้งครรภ์ในประชากรไทยโดยใช้ค่าดัชนีชี้วัดภาวะดื้ออินซูลิน

ที่มา :Osteocalcin เป็นโปรตีนที่ถูกสร้างจากกระดูก จากการศึกษาในสัตว์ทดลองพบว่า osteocalcin ทำงานเปรียบเหมือนฮอร์โมน โดยเฉพาะ undercarboxylated osteocalcin สามารถกระตุ้นการแบ่งตัวของเบต้าเซลล์ที่ตับอ่อนและทำให้มีภาวะดื้ออินซูลินลดลง ผลการศึกษาในมนุษย์พบว่ากลุ่มที่มีระดับ osteocalcin ต่ำ จะมีภาวะดื้อต่ออินซูลินและมีโอกาสเกิดเบาหวานมากกว่ากลุ่มที่มีระดับ osteocalcin ที่สูงกว่า ภาวะการตั้งครรภ์เป็นตัวอย่างที่ดีของการเกิดภาวะดื้อต่ออินซูลิน การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อดูความสัมพันธ์ระหว่างระดับ total osteocalcin และภาวะดื้ออินซูลินระหว่างการตั้งครรภ์ วิธีการศึกษา: หญิงมีครรภ์ที่มีระดับน้ำตาลอยู่ในกลุ่มเสี่ยงต่อการเกิดโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ (ระดับน้ำตาลหลังรับประทานกลูโคส 50 กรัมที่ 1 ชั่วโมง มากกว่า 140 มก./ดล.) จำนวน 138 คน แบ่งเป็นคนที่เป็นเบาหวานระหว่างตั้งครรภ์ 78 คน ไม่เป็นเบาหวาน 60 คน มีการเก็บเลือดเพิ่มเติมเพื่อตรวจวัดระดับ total osteocalcin, undercarboxylated osteocalcin, น้ำตาล ไขมัน และอินซูลิน เพื่อนำมาคำนวณหาภาวะดื้ออินซูลินด้วยวิธี HOMA และ QUICKI ผลการศึกษา: ผู้หญิงที่เป็นเบาหวานระหว่างการตั้งครรภ์มีภาวะดื้ออินซูลินเมื่อคำนวณด้วยวิธี HOMA มากกว่ากลุ่มผู้หญิงที่ไม่มีภาวะเบาหวานระหว่างการตั้งครรภ์ ระดับ total osteocalcin และundercarboxylated osteocalcin มีความสัมพันธ์กับภาวะดื้ออินซูลินเมื่อคำนวณด้วยวิธี HOMA อย่างมีนัยสำคัญ (ระดับ total osteocalcin: R = 0.234; P = 0.006 และ ระดับ undercarboxylated osteocalcin: R = 0.295; P <0.001) ระดับ total osteocalcin และundercarboxylated osteocalcin ในผู้หญิงที่เป็นเบาหวาน และ ผู้หญิงที่ไม่มีภาวะเบาหวานระหว่างการตั้งครรภ์ไม่ได้มีค่าแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ (ระดับ total osteocalcin 13.26 +/- 6.69 เทียบกับ 12.18 +/- 5.92 นาโนกรัม/มิลลิลิตร P = 0.32 และ ระดับ undercarboxylated osteocalcin 6.4 (3.0-9.6) เทียบกับ 4.8 (1.8-8.7) นาโนกรัม/มิลลิลิตร P = 0.15) เมื่อแบ่งผู้ป่วยตามจำนวนความผิดปกติหลังทานกลูโคส 100 กรัม พบว่าระดับ total osteocalcin และ undercarboxylated osteocalcin ในผู้หญิงที่มีความผิดปกติของน้ำตาลเพียงหนึ่งค่าไม่แตกต่างจากผู้หญิงที่เป็นเบาหวานระหว่างการตั้งครรภ์ สรุปผลการศึกษา : ระดับ total osteocalcin และ undercarboxylated osteocalcin มีความสัมพันธ์กับภาวะดื้ออินซูลินเมื่อคำนวณด้วยวิธี HOMA อย่างมีนัยสำคัญ ระดับ total osteocalcin และ undercarboxylated osteocalcin ในผู้หญิงที่มีความผิดปกติของน้ำตาลเพียงหนึ่งค่าหลังทานกลูโคส 100 กรัม ไม่ต่างจากผู้หญิงที่เป็นเบาหวานระหว่างการตั้งครรภ์ ระดับ total osteocalcin และ undercarboxylated osteocalcin เป็นตัวแปรที่ไวของภาวะดื้อต่ออินซูลิน