ทุนทางสังคมกับการพัฒนาประเทศ

Abstract

งานวิจัยนี้ศึกษาบทบาททุนทางสังคมกับการพัฒนาประเทศ ควบคู่กับการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของทุนทางสังคมกับการพัฒนาเศรษฐกิจ และความสัมพันธ์ของทุนทางสังคมกับการดำเนินการเพื่อการพัฒนาและแก้ไขปัญหา โดยประยุกต์ใช้แบบจำลองสมการเชิงโครงสร้าง กับฐานข้อมูลจากสำนักสถิติแห่งชาติ กระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ และกระทรวงมหาดไทย อนึ่ง ผลการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา พบว่า บทบาทของทุนทางสังคมโดยเฉพาะการร่วมแรงร่วมใจภายใต้พื้นฐานของความไว้วางใจ บรรทัดฐาน และค่านิยม เอื้อให้เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน ก่อให้เกิดความรู้ ทุนทางปัญญาและพลังร่วมในการพัฒนาเศรษฐกิจ อีกทั้งเอื้อให้เกิดการดำเนินการร่วมเพื่อการพัฒนาและแก้ไขปัญหาต่างๆ ในชุมชน การวิเคราะห์ความสัมพันธ์ข้างต้นพบว่า ทุนทางสังคมและทุนมนุษย์มีความสัมพันธ์ในทิศทางบวกกับการจัดการความรู้ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 กล่าวคือ ทุนมนุษย์และทุนทางสังคมที่สูงขึ้น ส่งผลให้เกิดการจัดการความรู้ที่ดีขึ้น อย่างไรก็ตาม ยังไม่พบความสัมพันธ์ที่ชัดเจนของทุนต่างๆ ในการพัฒนาเศรษฐกิจ และเมื่อพิจารณาทุนทางสังคมกับการดำเนินการร่วม เพื่อการพัฒนาและแก้ไขปัญหา พบว่า ความสัมพันธ์เครือข่ายที่เน้นแฟ้นยิ่งขึ้น และบทบาทของสถาบันทางสังคมที่เอื้อให้เกิดการมีส่วนร่วมมากขึ้น ส่งผลให้คนในชุมชนมีระดับความไว้วางใจที่สูงขึ้น ซึ่งความไว้วางใจที่เกิดขึ้นมีความสัมพันธ์ในทิศทางบวกกับการดำเนินการร่วมเพื่อการพัฒนาและแก้ไขปัญหา อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 ซึ่งหมายความว่า ระดับของการดำเนินการร่วมจะเพิ่มมากขึ้น หากคนในชุมชนมีความไว้วางใจกันมากขึ้น นอกจากนี้ พบว่า ทุนผูกพันทางสังคม ทุนสะพานเชื่อมต่อทางสังคม และทุนเชื่อมโยงทางสังคม มีความสัมพันธ์ในทิศทางบวกกับการดำเนินการร่วมเพื่อการพัฒนาและแก้ไขปัญหา อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 แสดงถึงความสัมพันธ์ที่แน่นแฟ้นยิ่งขึ้นทั้งในระดับบุคคล/กลุ่ม/องค์กร/เครือข่าย จะส่งผลให้คนในชุมชนเข้ามาร่วมกันพัฒนาและแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นในชุมชน